
Op deze pagina:

zei Dag Hammarskjöld.
- 1. Klank- ademtherapie bij adem-problemen, longcovid, trauma, stress en podiumvrees
- Klank- ademtherapie: stemonthulling, stembevrijding, het openen van jouw persoonlijke kanaal
- 2. Klankbodemtherapie
- Adem, klank, voice dialogue, systemisch werk
- 3. Praktisch, toegepast bewustzijn, mental coaching
- Ondersteuning bij levensvragen
- 4. Reacties van cliënten

1. Klank- ademtherapie bij adem-problemen, longcovid, trauma, stress en podiumvrees
“Adem en stem: bronnen van levensenergie, bewustzijn en heling”.
Klank- ademtherapie: stemonthulling, stembevrijding, het openen van jouw persoonlijke kanaal.
Klank, adem en toegepast bewustzijn. Het zijn concrete uitgangspunten die direct toepasbaar zijn binnen je leven en je werk. Want ze zijn hoorbaar, ervaarbaar en denkbaar, en dus trainbaar.
Jouw klankbodem vormt de basis van je persoonlijkheid. Van daaruit verhoudt je je tot jouw leven, tot jouw unieke persoonlijkheidsstructuur en de wereld om je heen. Aan die klankbodem zijn de snaren van je ziel verbonden. Vanuit hun frequenties ontstaan de gebaren en klanken waardoor jij je uitdrukt: de thema’s en fraseringen, de ritmes en de dynamiek, de samenklanken met anderen, kortom het bewegings- en klankspel van jouw leven.
2. Klankbodem therapie

Klankbodem-therapie is een holistische techniek waarbinnen je lichaam, ziel en geest voortdurend betrokken zijn op elkaar en op een grotere samenhang. Bovendien is het een hanteerbare techniek waarbinnen jouw adem en klank worden gecombineerd met je waarneming, je emoties, je bewustzijn en je persoonlijke uitdrukkingsmogelijkheden.
Adem, klank, voice dialogue, systemisch werk.
Je adem is een een subtiele danser en een wijze bemiddelaar tussen je persoonlijkheid, je mentale en emotionele processen en je fysieke lichaam. Hij helpt je om in korte tijd richtinggevende werkpunten voor je levensvragen te ontdekken. Het gaat hier om je intuïtie, de vorm van inzicht die verbonden is met je creatieve vermogens. Want de adem is voortdurend in beweging, in een onophoudelijke pendelslag tussen je binnen- en buitenwereld, tussen jouw dag en nacht, tussen in-spiratie en uit-drukking.

Met behulp van adem en klank zoek je de weerstanden op die deze stromende beweging doen stokken en treedt je hiermee in dialoog. Hoe klinken deze op je werk, in jouw leefwereld, binnen jezelf? Waar bevinden zich de spanningsgebieden. Is er sprake van disharmonie, stress, ziekte? Waar deze stroom vastloopt treedt stagnatie op, stress of ziekte. Door met deze weerstanden in dialoog te gaan creëer je ruimte: klank- adem- en bewegingsruimte, en je schept tijd die nodig is om de samenklanken te ervaren. Van daaruit kun je beter met jezelf en de mensen om je heen samenklinken.
3. Practisch toegepast bewustzijn, mental coaching
In deze ruimte kunnen de aanknopingspunten allerlei vormen hebben. Of dat visuele beelden zijn, symbolen of totems, ruimtelijke of zintuigelijke indrukken; klanken, metaforen of nieuwe vragen, het gaat erom het leven te leven, ermee te spelen, scheppend op het canvas van jouw werk- of leefomgeving, vanuit het kleurenpalet van jouw persoonlijkheid. Daardoor ontstaat zicht op je persoonlijke mogelijkheden, in overeenstemming met de eisen die het dagelijks bestaan aan je stelt. Van daaruit kun jij gaan functioneren als een levensgids voor anderen; als manager, docent, therapeut, kok, kunstenaar, in de bouw.
Ondersteuning bij levensvragen
Wil je ontdekken wat jouw persoonlijke klankbodem is en hoe jij je daartoe verhoudt? Welke klanken zijn op jouw grondtoon gebouwd, welke maatsoort, met welk eigenschappen? Welke talenten willen zich in je uitdrukken en waar bevinden zich de weerstanden?
Door terug te gaan naar de bron van waaruit jij klinkt wordt je eraan herinnerd dat je over de instrumenten beschikt waarmee je met plezier op je levenssnaren kunt spelen. Aan concentratie, focus, inzicht, medeleven, zelfs aan motivatie kun je werken, wanneer je de innerlijke snaren weet op te sporen waarmee jouw centrale levensthema’s tot klinken komen, je levensritmes, je basisstemmingen zoals angst, verdriet, boosheid en vreugde.

de andere naar de aarde gericht, terwijl de aap ons aankijkt. Wie heeft hier de ‘monkey mind’?
4. Reacties van cliënten
Rien, manager in de gezondheidszorg: “Door de klankbodemtechniek maak ik contact met het ‘kanaal’, wat voor mij de verbinding is van het hoogste met de aarde. Ofwel ratio met gevoel. Ondertussen ervaar ik dat elke klank op een aparte plek in mijn lichaam resoneert. Ondertussen maken de ademhaling en de klanken me bewust van de plaatsen in mijn lichaam waar het minder goed stroomt. Aandacht heelt in deze en laat de energie stromen. Kernelementen daarbij zijn lucht, contact, ruimte en leven.
Ik ervaar vooral contact met mezelf, en bewustheid. Ik kom dicht bij mijn eigen kern. ‘Eigenheid’. Ik kan vanuit MIJ leven, voel me beter afgestemd”.
Gerda, onderwijzeres: “Mijn stem was niet meer mijn stem. Van een neuriënd en zingend persoon, was ik iemand geworden die niet meer durfde te praten. Niemand zei er iets van, maar mijn stem knarste en piepte. Terwijl mijn stem ook bij mijn werk van essentieel belang is.
Stap voor stap begeleidde Eric mij om vooral te ontspannen. En dan is het hard werken om niet zo te willen, maar mijn lichaam het zelf te laten doen.
Langzaam merkte ik dat de adem weer vrij ging stromen. Maar wat een spieren zijn er dan. Wat heeft alles invloed op de klank. En wat wordt er gewerkt. Vanuit de rust en het vertrouwen dat mijn lichaam het kan, kan ik daardoor gelukkig weer klinken”.

Liliane, bewustzijnscoach: “Onthecht aan de uitkomst, niet jij doet het, maar je ziel, je Wezen.
Het is een zeer krachtige methode, ontdaan van tierelantijntjes, die bewustzijn geeft van wat er speelt en ook van een innerlijke ruimte.
Het maakt dat je naakt bent. Alles mag er zijn, je bent niet bang voor de ‘negatieve stukken’, de veiligheid, maar het is ook confronterend. Het gaat er om meer je plek in te nemen en duidelijker je grenzen aan te geven, wat soms moeilijk is, want ik ben met vele dingen tegelijk bezig.
Het geeft ademruimte en vrijheid. Makkelijker uiten in het algemeen. Er kunnen nieuwe stromen stromen. Het doet mij verlangen naar de volgende stap om vrij te worden, vrij te zijn.
Ron, zanger van kindertheaterprogramma’s: “Jouw methode maakte me in de eerste plaats heel duidelijk dat ik weerstand had en nog belangrijker: voelbaar in m’n lichaam, zichtbaar in m’n hoofd/geest. Dat was in het begin van de oefening onwennig/ook wel lastig/vervelend. Wilde er eigenlijk niet aan. Maar door de veiligheid die jouw benadering mij bood, kon ik de angst loslaten voor ‘wat er zou kunnen komen/ gebeuren’. Je liet me kennismaken met onbekende plekken (met vreemde klanken) in mezelf en bekende plekken (waar de weerstand zat).
Mooi is, dat je me met een milde blik naar m’n weerstanden kon laten kijken. Ze mochten er zijn. Door de klanken werd ik op dat moment meer een ‘geheel’. M’n lichaam en ziel gingen meer samensmelten. Ik ging meer uit m’n hoofd, in m’n lijf en werd tegelijker tijd lichter, vrolijker. En ik ervoer de klank van m’n stem als voller/warmer/meer van mezelf”.
Carla, interimmanager en -bestuurder: “Voor mij werkt het klankbodemwerk duidelijk. Het geeft veel geruststelling. Ik ga erdoor naar binnen bij mezelf, ga uit m’n hoofd, laat het ‘malen’ los. Ik kom in contact met diepere lagen, met m’n eigen diepere wezen. Daardoor voel ik me rustiger, vrolijker, steviger, breder. Meer één worden, een vollere persoon met meer vertrouwen in mezelf.
Eric doet het heel integer, met aandacht en daarna ook met humor en relativering, wat óók nodig is.
Anja, lerares Duits en zangeres: “Tja, hoe beschrijf ik mijn ervaring met deze manier van werken? Het is zo ongrijpbaar en tegelijkertijd zo intensief, helder en verhelderend….. Ik zit op de rand van de stoel, probeer zo goed mogelijk in mijn verticale lichaamsas te blijven, en begin een klank te produceren die in eerste instantie niet veel voor lijkt te stellen. Als ik vervolgens met mijn gedachten terugga naar de plek waar de klank vandaan komt heb ik het gevoel diep in mijn ziel terecht te komen. De klank komt van diep binnen in mij naar buiten, mijn wezen gaat van ver buiten mij heel diep naar binnen. Als ik eenmaal diep binnen in mezelf zit, blijken er allerlei emoties te komen waarvan ik allang weet dat ze er zitten, maar waar ik steeds niet bij kan komen. Het blijven produceren van klank zorgt ervoor dat de beweging tussen mijn binnen en buiten door blijft gaan. Dat voelt als een cirkelende beweging: vanuit mijn bekken achter langs mijn rug naar boven, in een draaiende beweging ter hoogte van mijn hersenen, en vervolgens voorlangs terug naar beneden, en dan weer naar boven, enzovoorts. De beweging van de klank zorgt ervoor dat ik niet in mijn emoties verzuip”.
Yvonne: “Afstemmen op je lijf, ontwikkelen van lichaamsbewustzijn. Hoe maak je ruimte in jezelf en om je heen. Hoe stem je af op jezelf en op je omgeving. Eigenlijk: hoe maak je contact met jezelf en met je omgeving. Hoe ga je om met grenzen en begrens je jezelf? En je omgeving? De klank wordt op zo’n manier gevormd dat de adem kan worden ingezet om belemmeringen op te sporen en mogelijkheden te versterken; dat je stem in contact komt met je klankbodem; dat je laat horen wie jij bent en wat je in de wereld zet.
Deze methodiek leert je op een heel natuurlijke, authentieke manier zingen en spreken, vanuit je eigen energielichaam: een totaal omgekeerde benadering dan we gewend zijn. Het is een organisch leerproces, dat helemaal is opgebouwd vanuit de eigen ervaring. Voor mij is het een geweldige spiegel van datgene wat ik in mijn leven van alledag tegenkom: om daar te ervaren hoe ik handel, in een directe lijfelijke ervaring”.
Ank, initatiefneemster van het Huis van Vrede: “Vóór de sessies met klankbodem-therapie was ik me niet bewust van mijn lichaam en mijn ademhaling. Nu kan ik -als ik er bij stilsta- voelen of ik hoog of laag adem en of ik open ben. Nu voel ik het -als ik heel bewust ermee bezig ben- resoneren in mijn lijf, alsof ik de klankkast van een instrument ben. Ik voel me beduidend steviger, alsof ik heipalen heb gekregen om me te ankeren. Als ik eruit schiet voel ik dat ook -in drukke situaties nog niet, in rust wel- en kan ik op een andere manier ademen, door anders te gaan staan of zitten, waardoor de ankering weer terug komt. Ik ben dan uit mijn hoofd, waardoor mijn lichaam mijn hoofd stuurt in plaats van dat mijn lichaam mijn hoofd achterna loopt. Dat geeft rust en stevigheid. En het voelt krachtiger”.
Ina, sociaal werkster en zangeres: “De opbouw van alle elementen, het geheel van stem – lichaam – geest – emoties, jezelf daarin leren kennen, je meer bewust zijn van je lijf, leden, weerstanden, emoties, kwetsbaarheid. Dat is een krachtig punt van de methode. Evenals de zelfwerkzaamheid. En je hebt allemaal je eigen kwetsbaarheid.
Het gaat om meer dan de stem. Wat doet je lijf met de klank. Wat doet de klank met jou als mens. Wat maakt het los, waar zitten eventuele blokkades. Zo moet ik bijvoorbeeld rust nemen in de fasen die ik doorloop, voelen wat de adem met mijn lijf doet, dóór de fases heengaan.
Klank verbindt mij met mezelf, mijn intuïtie, mijn eigen lijf, verbindt me met mijn omgeving, met mijn voorouders, met de natuur, de bijen die ik als imker verzorg”.
================================================
Aanbod als docent zang, spraak & presentatie

“Kan ik helpen jezelf uit te drukken?”
“Eric is Liefdevol, scherp en creatief“.
Op deze pagina:
- 1. MIJN AANBOD
- Stem- en ademtherapie bij ademproblemen, longcovid, stress, trauma, podiumvrees.
- Zangtechniek en coaching klassiek, pop en jazz, theater en improvisatie.
- Spraakvorming, declamatie en voordrachtstraining voor verstaanbaarheid, klankvorming en presentie.
- Presentatietechniek en charisma coaching: voor grotere uitstraling, expressie en bewust zijn.
- 2. JOUW EN MIJN EIGENHEID
- 3. PRAKTISCHE TECHNIEK VANUIT EEN HOLISTISCHE VISIE.
- 4. VERDER LEZEN
1. MIJN AANBOD
Stem- en ademtherapie bij adem-problemen, longcovid, stress, trauma, podiumvrees.
Voor uitgebreide informatie over dit item kun je doorklikken naar de pagina ‘Aanbod als klank-ademtherapeut; klankbodemtechniek’.

met het Gelders Theaterkoor
Zangtechniek en coaching klassiek, pop en jazz, theater en improvisatie.
-Estil Voice Technique: de moderne update van de zangmethodiek. Lamperti adem- en klankstroom: de klassieke Belcanto-Techniek. Zangtechniek Rock, Pop en Jazz. Speech en Belting. Ritme en Articulatie.
-Podiumtraining, interpretatie en vertolking.
-De energetische gebaren van de taal- en muziekklanken. Die Schule der Stimmenthüllung (Werbeck zang); Mantra’s en klankformules uit verschillende culturen.
-Stemscholing als innerlijke ontwikkelingsweg en als vakopleiding.

Spraakvorming, declamatie en voordrachtstraining voor verstaanbaarheid, klankvorming en presentie.
-Sprachgestaltung. Shakespearian Speech for the Stage. l’Art Dramatique.
-Met tekst werken: structuuranalyse, tekstopbouw, ritme, dynamiek.
-Schrijvend of interpreterend op zoek naar diepere lagen van teksten, liederen, poëzie.
Presentatietechniek en charisma coaching: voor grotere uitstraling, expressie en bewust zijn.
-Effectief communiceren in de praktijk. Toegepast Bewustzijn en Presentatietechniek in management of organisatie.
-Michel Tsjechov’s acteurstechniek: dwarsverbanden tussen body, mind, spirit en fantasie.
-Bertolt Brecht en het Theater van de Vervreemding

met Roelof ‘de rouwclown’ van Wijngaarden.
2. JOUW EN MIJN EIGENHEID.
“Ik geniet van de eigenheid van mijn leerlingen, hun persoonlijkheid en talent, hun culturen en uitingsvormen”.
Ik ben dankbaar dat ik mensen mag begeleiden in hun ontwikkeling en dat ik praktische oplossing kan aandragen voor obstakels op hun pad, om samen te zoeken naar een manier van uitdrukken die aansluit bij hun eigenheid.
Sinds 1986 geef ik met veel plezier les aan individuele leerlingen en train ik groepen uit de theater-, koor- en bedrijfswereld. Ik heb met de meest uiteenlopende culturen en doelgroepen gewerkt, op alle niveau’s, van amateurs tot gerenommeerde profs, regionaal en internationaal in vele landen. Deze ervaring wil ik graag het jou delen.
Sinds een aantal jaren krijg ik steeds vaker vragen voor therapeutische begeleiding en word ik aangesproken op de helende kwaliteit van mijn stem.

Eurovox: een Europees congres voor Zangpedagogen.
3. PRAKTISCHE TECHNIEK VANUIT EEN HOLISTISCHE VISIE.
“WIE BEN JIJ? WAT heb je te zeggen en HOE doe je dat?”
Mijn leerlingen geven me terug dat ze me als liefdevol, scherp en creatief ervaren.
Ik ben op zoek naar jouw unieke manier van uitdrukken, naar de techniek die daarvoor nodig is en naar de specifieke uitdaging die een tekst, lied, speech of presentatie van je vraagt. Zodat jij uitdrukking leert geven aan wat jij te zeggen hebt en jouw creativiteit gaat stromen.
Mijn aanpak is praktisch, systematisch en direct.
Ik bied een gedegen technische basis, zodat jij als leerling of cliënt inzicht krijgt in waar je staat en wat je doen te staat, in de activiteiten waardoor jij jouw klank- en ademstroom vrij kunt maken; om een basis in jezelf te vinden van waaruit je helderder overkomt op anderen en je presentatie verbetert, om te worden wie je diep van binnen al bent en om jouw aanwezigheid te vergroten.


4. VERDER LEZEN
Wil je meer weten over mijn werk als stemperformer, koordirigent, koorscholer en muziektheaterregisseur, klik dan door in het menu.
Dat geldt ook voor mijn therapeutische aanbod, mijn opleiding, achtergrond, en voor mijn werk als auteur en componist.
Goede reis.